Dr inż. Marcin Skoreński z Katedry Chemii Organicznej i Medycznej został laureatem prestiżowego konkursu OPUS 28+LAP/Weave na międzynarodowe projekty badawcze, organizowanego przez Narodowce Centrum Nauki.
W ramach konkursu złożono 216 wniosków badawczych zakładających współpracę z partnerami zagranicznymi. W czerwcu ogłoszono pierwszą listę rankingową, obejmującą projekty polsko-luksemburskie. Obecnie Narodowe Centrum Nauki ogłosiło wyniki dla kolejnych 31 projektów realizowanych we współpracy z partnerami z Austrii, Belgii-Flandrii, Czech oraz Szwajcarii.
Dr inż. Marcin Skoreński otrzymał ponad 1,8 mln zł finansowania na realizację projektu pt. „Gdy Inhibicja to za Mało – Rozwój Innowacyjnych Związków do Celowanej Degradacji Membranowych oraz Zewnątrz Komórkowych Proteaz: TMPRSS2 i FAP jako Strategie Terapii Przeciwwirusowej i Przeciwnowotworowej”.
– Projekt koncentruje się na opracowaniu małych cząsteczek, które indukują degradację zewnątrzkomórkowych i błonowych proteaz, takich jak TMPRSS2 i FAP, poprzez ich internalizację i relokalizację do lizosomów, gdzie ulegają rozkładowi – wyjaśnia naukowiec.
Celem projektu jest wyeliminowanie zarówno enzymatycznych, jak i nieenzymatycznych funkcji tych proteaz, które odgrywają istotną rolę m.in. w zakażeniach wirusowych (np. SARS-CoV-2) oraz w rozwoju nowotworów. Zamiast klasycznych inhibitorów enzymatycznych, badania wykorzystują podejście oparte na lizosomowych systemach degradacji białek (LYTACs), co ma umożliwić kompleksową neutralizację patogennych funkcji badanych proteaz.
– Obecne strategie terapeutyczne skupiają się głównie na hamowaniu aktywności enzymatycznej, pomijając inne funkcje tych białek. Nasz projekt ma na celu zmianę tego podejścia poprzez zastosowanie innowacyjnych degraderów, które mogą bardziej efektywnie eliminować chorobotwórcze działanie TMPRSS2 i FAP – tłumaczy dr Skoreński.
Badania będą realizowane we współpracy z zespołem prof. Stevena Verhelstema z KU Leuven, jednej z czołowych uczelni w Belgii. Projekt stanowi kontynuację współpracy dr. Skoreńskiego w ramach odbywanego przez niego stażu podoktorskiego finansowanego przez program Marie Skłodowska-Curie Postdoctoral Fellowships.
Efektem prac będzie opracowanie nowych cząsteczek zdolnych do selektywnej degradacji TMPRSS2 i FAP, co nie tylko poszerzy wiedzę na temat roli tych proteaz w chorobach, ale również może zaowocować opracowaniem nowych, skuteczniejszych terapii przeciwnowotworowych i przeciwwirusowych.
Projekt dr. Skoreńskiego może znacząco wpłynąć na rozwój biologii proteaz oraz wyznaczyć nowe kierunki w projektowaniu leków opartych na mechanizmie celowanej degradacji białek.