Dr inż. Marta Kolonko-Adamska prowadzi badania nad specyficznymi strukturami obecnymi w mikrobiomie jamy ustnej. Na swój projekt otrzymała grant od organizacji FEBS (Federation of European Biochemical Societies) w wysokości 25 tys. euro.
Każdy z nas jest gospodarzem dla miliardów drobnoustrojów – bakterii, wirusów, grzybów i innych mikroorganizmów, które tworzą unikalny mikrobiom naszego ciała. Na początku 2024 roku naukowcy odkryli w nim nową klasę fragmentów RNA, nazwanych przez badaczy „obeliskami” oraz nowy rodzaj białek – „obliny”. Te wyjątkowe struktury odnaleziono w około 50% badanych próbek mikrobiomu jamy ustnej i 7% mikrobiomu jelit.
„Obeliski” to jednoniciowe, koliste fragmenty RNA, o niezwykłej strukturze przypominającej cienkie pręciki obejmujące cały genom. Co istotne, w ich sekwencji obecne są otwarte ramki odczytu, które kodują białka z nowo odkrytej superrodziny – „obliny”. Strukturalne właściwości i funkcje „oblin” nie zostały dotychczas opisane. Nasza chemiczka prowadzi badania, które pomogą zrozumieć, jakie funkcje pełnią "obeliski" i "obliny" w komórkach bakteryjnych oraz jaki mają wpływ na zdrowie człowieka. Jej praca może przyczynić się do lepszego zrozumienia, jak te struktury zmieniają aktywność genetyczną bakterii i jakie mogą mieć implikacje dla ludzkiego zdrowia.
Federacja Europejskich Towarzystw Biochemicznych (FEBS) to międzynarodowe towarzystwo naukowe, promujące badania z zakresu biochemii, biologii molekularnej i pokrewnych obszarów na terenie Europy i krajów sąsiednich. Została założona w 1964 roku i zrzesza ponad 35 tys. członków w 39 towarzystwach naukowych.
W 2024 r. FEBS obchodzi 60 rocznicę powstania. Z okazji jubileuszu organizacja uruchomiła Fundusz FEBS Booster Fund, z którego finansowane są granty dla młodych badaczy rozpoczynających karierę zawodową. Dr Kolonko-Adamska znalazła się w gronie wybitnych naukowców, którym przyznano takie wsparcie. W sumie do 2026 r. przyznanych zostanie do 25 grantów w wysokości 25 tys. euro. Otrzymują je młodzi badacze i badaczki na rozwijanie nowych, niezależnych projektów. Finasowanie mogą przeznaczyć na sprzęt i materiały eksploatacyjne oraz podróże badawcze.