Wrocławska część siedemnastej edycji Dolnośląskiego Festiwalu Nauki, której przyświecało hasło „Ścieżki rozumu”, przeszła już do historii. W dniach 19-24 września 2014 r. Wydział Chemiczny Politechniki Wrocławskiej zaproponował odwiedzającym bogatą ofertę imprez, stawiając ich niekiedy przed koniecznością wyboru – ciekawy wykład czy efektowne pokazy, a może warsztaty? Tych ostatnich, angażujących uczestników w sposób czynny, było w tym roku wyjątkowo dużo: można było samemu wyprodukować proste kosmetyki z naturalnych surowców, dowiedzieć się, w jaki sposób pozyskuje się substancje zapachowe, zobaczyć, jak pod wpływem różnych czynników zmienia się barwa związków chemicznych czy poznać tradycyjną technikę fotograficzną. Były również warsztaty poświęcone ziołom Dolnego Śląska, komunikacji chemicznej, zastosowaniu ciekłych kryształów w nauce i technice, budowie i wykrywaniu biocząsteczek. Nie zabrakło także wprowadzenia w codzienność laboratorium biologii molekularnej oraz elementów modelowania struktur cząsteczek.
Zainteresowanie warsztatami i pokazami (które oczywiście również znalazły się w programie) jest na tyle duże, że wymaga wprowadzania ograniczeń w postaci wcześniejszych zapisów. Również niektóre wykłady, zwłaszcza wzbogacone o demonstracje chemiczne, cieszyły się dużym powodzeniem i sale wykładowe nie zawsze były w stanie pomieścić wszystkich chętnych, nad czym ubolewamy. Nie zawsze jesteśmy w stanie przewidzieć tak dużą frekwencję; chcemy umożliwić udział w imprezach jak największej liczby osób, jednak nie można zapominać o bezpieczeństwie naszych gości i pewne ograniczenia stają się koniecznością.
Tematyka tegorocznych blisko trzydziestu wykładów popularnonaukowych była niezwykle zróżnicowana, dotykając niejednokrotnie bardzo aktualnych zagadnień, takich jak żywność modyfikowana genetycznie, zastosowanie botoksu, markery chemiczne w diagnostyce medycznej czy biomasa jako surowiec przyszłości. Można było posłuchać między innymi o białkach fluorescencyjnych, metalach ciężkich, roślinnych trucicielach, cząsteczce życia – DNA, „zakręconych” polisacharydach, plazmie, która używana jest nie tylko w telewizorach. W Roku Krystalografii nie mogło zabraknąć wykładu o historii rozwoju tej metody. W programie umieściliśmy też wystąpienie Tajemniczego Prelegenta. Wykład-niespodzianka spotkał się z dużym zainteresowaniem, a słuchacze, którzy zdecydowali się na niego przyjść, zostali obdarowani świecącymi bransoletkami.
Siedemnaście dwuosobowych ekip reprezentujących dolnośląskie licea wzięło udział w IV Drużynowym Konkursie z Chemii. W finale najlepsza okazała się drużyna XIV LO im. Polonii Belgijskiej we Wrocławiu. Więcej informacji o konkursie wraz ze zdjęciami można znaleźć na stronie Wydziału Chemicznego w zakładce „Konkurs Drużynowy z Chemii”.
Przez stoisko współtworzone przez Wydział Chemiczny PWr podczas sobotnio-niedzielnego Parku Wiedzy w Parku Staromiejskim przewinęła się rzesza młodych eksperymentatorów wraz z rodzicami. Przy pomocy syntetycznych oraz naturalnych wskaźników barwnych mogli oni sprawdzić odczyn różnych produktów dostępnych w gospodarstwie domowym; na najmłodszych największe wrażenie wywarła różnorodność powstających kolorów.
Tradycją staje się nasz wkład do organizacji jednej z imprez wiodących Festiwalu, spotkania w ramach Studium Generale. Tym razem nasz stały gość, dr hab. Karol Kacprzak z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, wygłosił wykład „O czym śpiewają białka? Muzyka natury”, bogato ilustrując go wykonywaną na fortepianie muzyką wygenerowaną z sekwencji aminokwasowej peptydów i białek. Prodziekan Wydziału Chemicznego, prof. dr hab. inż. Piotr Drożdżewski, przedstawił wykładowcę, a także opowiedział o chemicznych inspiracjach w komponowanej przez siebie muzyce.
W tegorocznym wydziałowym programie DFN znalazły się 42 imprezy, przy czym kilka z nich zostało powtórzonych parokrotnie (dla kolejnych grup, co daje blisko 60 spotkań). W ich przygotowanie i przeprowadzenie zaangażowało się 25 pracowników, 24 doktorantów i 14 studentów. Wszystkim składam serdeczne podziękowania – dzięki włożonej pracy setki odwiedzających nas osób podążyły ścieżkami rozumu poprzez fascynujący świat chemii. Mamy nadzieję, że ci, którzy raz wstąpili na te szlaki, nie zapomną festiwalowych doświadczeń i słowo „chemia” będzie w przyszłości budzić w nich pozytywne skojarzenia.
dr hab. inż. Elżbieta Wojaczyńska
koordynator DFN na Wydziale Chemicznym PWr